Podatnik może skorzystać z ulgi B+R tylko na własną działalność badawczo-rozwojową - wyrok NSA z dnia 17 października 2024 r., sygn. akt II FSK 125/22

NSA uznał, że podatnik nie może odliczyć w ramach ulgi B+R wydatków na badania naukowe, których wyniki będą służyć działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez inny podmiot. Dodał, iż samo nabycie ostatecznych wyników prac badawczo-rozwojowych przez podmiot trzeci nie jest wystarczające do uznania wykonywanych przez podatnika czynności za działania innowacyjne i twórcze.

Jak wynika ze stanu faktycznego, z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej wystąpił podatnik – spółka z branży metalurgicznej, będąca częścią podatkowej grupy kapitałowej. Ponosi ona wydatki na specjalistyczne badania, które są wykonywane przez podmioty trzecie (w tym instytut badawczy). Zakres czynności spółki ogranicza się do koordynacji, administracji i nadzoru przez jej pracowników zleconych prac B+R podmiotom trzecim. W jej ocenie, realizuje ona działalność B+R z wykorzystaniem tych podmiotów, a koszty zakupu wyników badań może zaliczyć do kosztów kwalifikowanych ulgi B+R zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 3 uCIT.

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się dyrektor KIS. Wskazał, iż spółka nie wykonuje działalności B+R i tym samym nie przysługuje jej prawo do skorzystania z tej ulgi. Zaznaczył, że rolą jej pracowników jest jedynie koordynowanie i nadzorowanie projektów realizowanych przez podmioty trzecie (instytut i uczelnię) i to one wykonują działalność B+R.

Sądy administracyjne podzieliły argumentację dyrektora KIS. WSA we Wrocławiu wskazał, iż skoro spółka nie prowadzi we własnym zakresie działalności B+R, to nie mogła nabyć badań na potrzeby tej działalności. Jak dodał NSA, samo nabycie ostatecznych wyników prac badawczo-rozwojowych wykonanych przez podmioty trzecie nie jest wystarczające do uznania czynności wykonywanych przez spółkę za działania B+R, które mogłaby rozliczyć w ramach ulgi B+R.

Interpretacja ogólna MF w sprawie niektórych warunków stosowania zwolnienia dywidendowego z art. 22 ust. 4 uCIT - interpretacja ogólna MF z dnia 15 listopada 2024 r., nr DD9.8202.1.2024

MF wydał interpretację ogólną dotyczącą niektórych warunków stosowania zwolnienia z podatku u źródła wypłacanych dywidend określonego w art. 22 ust. 4 uCIT. Zgodnie z tym przepisem, wypłata dywidendy jest zwolniona z podatku, jeśli spółka otrzymująca dywidendę nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągnięcia.

W wydanej interpretacji ogólnej MF uznał, iż nie narusza warunku „niekorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągnięcia” fakt, iż odbiorca dywidendy z innego państwa członkowskiego UE lub EOG korzysta ze zwolnienia podatkowego o charakterze przedmiotowym w stosunku do otrzymanej dywidendy na podstawie przepisów podatkowych będących implementacją do ustawodawstwa krajowego postanowień Dyrektywy PS.

Jednocześnie w ocenie MF następujące okoliczności nie świadczą o tym, że podatnik korzysta ze zwolnienia z opodatkowania od całości swoich dochodów w rozumieniu art. 22 ust. 4 pkt 4 uCIT:

– dochodzi do przekazywania zysków w łańcuchu podmiotów w taki sposób, że dywidenda nie jest co najmniej jednokrotnie opodatkowana w ramach UE lub EOG, gdy jej rzeczywistym właścicielem jest spółka mającą siedzibę do celów podatkowych poza UE i EOG lub podmiot niespełniający definicji spółki w rozumieniu Dyrektywy PS,

– brak zapłaty podatku dochodowego przez podatnika w danym roku podatkowym wynika z jego indywidualnej sytuacji (np. rozliczenia straty podatkowej).

Jeżeli celem nadrzędnym fundacji rodzinnej jest zabezpieczenie finansowe beneficjentów, to wniesienie do niej akcji spółki kapitałowej, a następnie sprzedaż tych akcji w celu uzyskania środków na inwestycje w nieruchomości, nie podlega klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania z art. 119a OrdPod - opinia zabezpieczająca szefa KAS z dnia 13 września 2024 r., sygn. DKP2.8082.

Jak wynika ze stanu faktycznego stanowiącego podstawę wydania opinii zabezpieczającej, wnioskodawca planuje utworzyć fundację rodzinną oraz wnieść do niej w drodze darowizny mienie w postaci akcji spółki kapitałowej. Następnie akcje te będą sukcesywnie sprzedawane, a uzyskane środki inwestowane w nieruchomości w celu uzyskania korzyści (w tym podatkowych na gruncie uVAT i uPIT). Celem tych działań fundacji ma być zabezpieczenie finansowe beneficjentów, na rzecz których fundacja będzie wypłacać świadczenia.  W ocenie wnioskodawcy, takie działanie nie odpowiada ustawowym kryteriom unikania opodatkowania z art. 119a OrdPod.

Szef KAS wydał opinię zabezpieczającą, w której stwierdził, że w przedstawionym stanie faktycznym brak jest sztuczności w działaniu wnioskodawcy, ani nie występuje sprzeczność korzyści podatkowych z celem lub przedmiotem ustaw podatkowych. Wskazał, iż przepisy o fundacji rodzinnej, jak również przepisy podatkowe mające zastosowanie w sprawie, nie nakładają żadnych wymagań co do karencji pozostawania mienia nabytego przez fundację przed późniejszym zbyciem. Ponadto działanie fundacji rodzinnej mieści się w ustawowym zakresie z art. 5ust. 1 pkt 4 ustawy o fundacji rodzinnej.

Tym samym w odniesieniu do opisanego zdarzenia klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie będzie miała zastosowania.

Przedsiębiorca wynajmujący w ramach działalności gospodarczej lokal mieszkalny na cele mieszkaniowe zobowiązany jest do zapłaty podatku od nieruchomości według najniższej stawki - uchwała 7 sędziów NSA z dnia 21 października 2024 r., sygn. akt III FPS 2/24

NSA orzekł w uchwale, że budynki sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków w rozumieniu art. 21 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne jako mieszkalne, przeznaczone do najmu w ramach działalności gospodarczej, w takiej części, w jakiej służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych najemców, należy traktować jako budynki mieszkalne podlegające opodatkowaniu preferencyjną stawką podatku.

W ocenie NSA, o tym jaką stawkę podatku od nieruchomości przyjąć dla budynku/ lokalu mieszkalnego, decydujące znaczenie ma jego rzeczywiste przeznaczenie, a nie kwestia tego, czy jest on przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym, jeśli nawet budynek/ lokal mieszkalny jest przedmiotem wynajmu na cele mieszkaniowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to powinien podlegać stawce podatku od nieruchomości przewidzianej dla lokali mieszkalnych.

Dotychczasowe stanowisko sądów administracyjnych w tym przedmiocie było rozbieżne (m.in. odmienny od niniejszej uchwały wyrok NSA z dnia 15 września 2022 r. sygn. akt III FSK 975/21 oraz wyroki z dnia 25 lipca 2023 r. sygn. akt III FSK 123/23, III FSK 124/23 oraz III FSK 125/23).

Płatnika podatku u źródła obowiązuje treść umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w jej brzmieniu w języku angielskim - uchwała 7 sędziów NSA z dnia 28 października 2024 r., sygn. II FPS 1/24

NSA wydał uchwałę w sprawie zasad rozstrzygania rozbieżności językowych przy interpretacji umowy międzynarodowej o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu zawartej pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji (UPO). Wskazał, iż płatnicy podatku u źródła, w sytuacji błędu w tłumaczeniu tej umowy na język polski, mają obowiązek stosować się do jej wersji w języku angielskim, a nie tej w błędnym brzmieniu w języku polskim.

Spór pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym powstał na kanwie treści art. 30 UPO. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku rozbieżności przy interpretacji zapisów UPO, rozstrzygający jest tekst w języku angielskim. Polski rezydent podatkowy, będący płatnikiem podatku u źródła z tytułu odsetek, zastosował się do treści art. 11 ust. 1 i ust. 2 UPO w jego błędnym tłumaczeniu w języku polskim, które to tłumaczenie zostało sprostowane dopiero obwieszczeniem ministra spraw zagranicznych z dnia 20 listopada 2017 r., tj. po 13 latach od jej wejście w życie. W ocenie płatnika, jego działanie było prawidłowe, z czym nie zgodziły się organy podatkowe obu instancji oraz NSA w niniejszej uchwale.

NSA wskazał, że zgodnie z art. 91 ust. 2 Konstytucji, umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Dodał, iż treść art. 11 ust. 1 i 2 UPO zobowiązuje polskiego płatnika do zastosowania się do jego treści w wersji w języku angielskim, niezależnie od sprostowania błędu w tym przepisie w tekście w języku polskim. Zgodnie bowiem z art. 30 UPO, rozstrzygający jest tekst w wersji angielskiej i taką wersję podatnik winien zastosować.

Globalny podatek minimalny od 1 stycznia 2025 r.

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązywać będzie w Polsce globalny podatek minimalny, zwany również podatkiem wyrównawczym. Podatek ten dotyczyć ma międzynarodowych i krajowych grup kapitałowych, których łączny skonsolidowany przychód wyniesie minimum 750 milionów euro, w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych, bezpośrednio poprzedzających dany rok podatkowy. W sytuacji, gdy efektywny poziom opodatkowania danej grupy międzynarodowej w określonej jurysdykcji będzie niższy niż 15 proc., grupa zapłaci podatek.

Kraje, których dotyczy globalny podatek minimalny, to nie tylko kraje z siedzibą w Unii Europejskiej, ale także spoza UE. Nowo uchwalone przepisy będą oddziaływać zarówno na spółki dominujące z w/w grup kapitałowych, jak i na działające w Polsce spółki zależne zagranicznych grup kapitałowych.

Na globalny podatek wyrównawczy składać się będzie:

• globalny podatek wyrównawczy (IIR) – podatek nakładany na jednostkę dominującą, wynikający ze stosowania kwalifikowanej zasady włączenia dochodu do opodatkowania. Podatek ma być wpłacony w państwie siedziby jednostki dominującej niezależnie od tego, czy będzie należny od jej spółek zależnych, czy od spółki dominującej;
• krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT) – zakłada pobór tego podatku na poziomie kraju, nawet jeśli spółka dominująca danej grupy jest objęta przepisami o globalnym podatku minimalnym w innym kraju;
• podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR) – w sytuacji, gdy kraj jednostki dominującej nie nałoży globalnego podatku minimalnego, podatek wyrównawczy będzie należny w krajach, w których siedzibę mają jednostki będące członkami grupy.

Ustawa daje również możliwość skorzystania z określonych wyłączeń o charakterze tymczasowym (przyjęcie, że podatek wyrównawczy wynosi zero pod pewnymi warunkami) lub stałym (np. przyjęcie uproszczonych metod kalkulacji). Ich celem jest nienakładanie na grupy kapitałowe obowiązków, które byłyby nadmiernie uciążliwe w początkowej fazie rozwoju grupy.

Na podatnikach będą ciążyć określone obowiązki ewidencyjne, w tym konieczność przygotowywania zeznań o wysokości należnego podatku wyrównawczego.

Małe przedsiębiorstwa z siedzibą w Polsce oraz innym kraju członkowskim UE będą zwolnione z VAT

Zmiany dotyczyć będą małych przedsiębiorców prowadzących działalność w różnych państwach członkowskich UE oraz korzystających z zwolnienia podmiotowego z VAT, ze względu na limit łącznej sprzedaży (w Polsce jest to kwota 200 tys. zł.)

Projekt zakłada, że polskie małe przedsiębiorstwa będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE, a małe przedsiębiorstwa mające siedzibę działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim UE będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w Polsce.  Obecnie mali przedsiębiorcy z zagranicy, którzy rozpoczynają sprzedaż w Polsce, rozliczają podatek VAT od pierwszej sprzedaży tu dokonanej. Również mali przedsiębiorcy z siedzibą w Polsce, działający również w innym kraju UE, muszą rejestrować się w nim na potrzeby rozliczenia podatku VAT. Projekt zakłada, że małe przedsiębiorstwa będą mogły korzystać ze zwolnienia transgranicznego pod warunkiem rejestracji w państwie siedziby działalności gospodarczej oraz składania kwartalnie informacji o obrotach osiąganych w każdym państwie członkowskim UE.

Nowelizacja ustawy o podatku rolnym, o podatkach i opłatach lokalnych oraz o opłacie skarbowej

Sejm i Senat przyjęły nowelizację ustawy o podatku rolnym, o podatkach i opłatach lokalnych oraz o opłacie skarbowej. Nowelizacja zakłada przede wszystkim ujednolicenie zasad opodatkowania podatkiem od nieruchomości garaży w budynkach mieszkalnych – co do zasady będą one opodatkowane, jak lokale mieszkalne oraz doprecyzowanie definicji „budynku” i „budowli” na potrzeby podatku od nieruchomości (brak odwołania się do prawa budowlanego). Nowelizacja zakłada przedłużenie do 31 marca 2025 r. możliwość złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości przez przedsiębiorców w celu dostosowania się do zmian przepisów.

Szczegółowe założenia projektu nowelizacji zostały przedstawione w październikowym wydaniu Tax Newsletter’a.