Sąd administracyjny jest uprawniony do oceny przesłanek zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z uwagi na wszczęcie postępowania karnoskarbowego - - uchwała NSA z dnia 24 maja 2021 r., sygn. I FPS 1/21.

Praktyka organów podatkowych polegająca na zawieszaniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z uwagi na wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe jest przedmiotem licznych sporów pomiędzy podatnikami a fiskusem. Instrumentalne wszczynanie postępowań karnoskarbowych wyłącznie w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego stanowiło przedmiot krytyki m.in. Rzecznika Praw Obywatelskich. Również w niektórych wyrokach sądów administracyjnych wskazywano, że wszczęcie postępowania karnoskarbowego w sytuacji wskazującej na nadużycie prawa przez organ podatkowy nie może skutkować zawieszeniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Niemniej jednak w niektórych orzeczeniach sądy administracyjne wskazywały, że sąd administracyjny nie ma kompetencji do oceny zasadności wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego lub karnego skarbowego, również w kontekście skutków wynikających z art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

W omawianej uchwale NSA uznał, że ocena przesłanek zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z uwagi na wszczęcie postępowania karnoskarbowego mieści się w granicach sprawy sądowej kontroli legalności decyzji organów podatkowych.

Wniosek o interpretację nie może dotyczyć zdarzenia przyszłego, którego zaistnienie jest mało prawdopodobne - - wyrok NSA z dnia 16 kwietnia 2021 r., sygn. II FSK 3358/18.

Przedmiotem sporu pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym była odmowa wszczęcia postępowania w sprawie wniosku spółki o wydanie interpretacji indywidualnej. Wnioskodawcą była spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która rozważa możliwość utworzenia i prowadzenia banku. Pytanie przedstawione we wniosku dotyczyły podatkowych aspektów umów sekurytyzacyjnych, które bank miałby zawierać. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówił wszczęcia postępowania, wskazując, że przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe zbudowane jest na założeniu, iż spółka rozszerzając swoją działalność gospodarczą zamierza utworzyć bank, podczas gdy tworzenie banku jest procesem długotrwałym i nie zawsze zakończonym sukcesem. W związku z tym organ uznał, że wniosek nie dotyczy konkretnego zdarzenia przyszłego, skoro skutki podatkowe miałyby wynikać z umów sekurytyzacyjnych zawartych przez bank, który jeszcze nie istnieje, i co więcej wnioskodawca nie poczynił żadnych kroków w kierunku jego utworzenia.

Postanowienie Dyrektora KIS zostało uchylone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, ale NSA uwzględnił skargę kasacyjną organu i uchylił wyrok WSA. NSA uznał, że interpretacja indywidualna nie może stanowić porady prawnej. Zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej nie może mieć charakteru hipotetycznego, gdyż prowadziłoby to do wydania interpretacji warunkowej. W szczególności interpretacja nie może dotyczyć podmiotu, który jeszcze nie istnieje. Jak wskazał NSA, interpretacje podatkowe nie służą do celów zaznajamiania się z poglądami organu, co do wykładni określonych przepisów prawa podatkowego z przyczyn czysto poznawczych.

Wymiana udziałów jest neutralna podatkowo również wówczas, gdy udziały zostają nabyte w drodze odrębnych transakcji zrealizowanych z większą liczbą udziałowców - - interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 7 maja 2021 r., sygn. DD7.8203.1.2021.

Zgodnie z art. 12 ust. 4d ustawy o CIT, wymiana udziałów jest neutralna podatkowo, jeżeli w wyniku nabycia udziałów lub akcji w drugiej spółce, spółka nabywająca uzyskuje bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały lub akcje są nabywane albo spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały lub akcje są nabywane, zwiększa ilość udziałów lub akcji w tej spółce. Przepis ten stosuje się również w przypadku dokonania więcej niż jednej transakcji nabycia udziałów (akcji), przeprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie (art. 12 ust. 11 ustawy o CIT). Analogiczne rozwiązania obowiązują na gruncie ustawy o PIT.

Na gruncie powołanych przepisów powstały liczne spory, dotyczące tego, czy wymiana udziałów pozostaje neutralna podatkowo także w przypadku, w którym większość głosów w spółce nabywanej jest uzyskiwana przez spółkę nabywającą w wyniku nabycia udziałów (akcji) w tej spółce w drodze kilku transakcji zrealizowanych z większą liczbą udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki.

Wątpliwości w tym zakresie postanowił rozwiązać Minister Finansów w drodze omawianej interpretacji. Kierując się orzecznictwem sądów administracyjnych uznał on, że prawidłowa jest taka interpretacja przepisów ustawy o CIT (i odpowiednio ustawy o PIT), która dopuszcza wyłączenie z opodatkowania wymiany udziałów również w modelu, w którym większość głosów w spółce nabywanej jest uzyskiwana przez spółkę nabywającą w wyniku nabycia udziałów (akcji) w tej spółce w drodze odrębnych transakcji zrealizowanych z większą liczbą udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki w okresie 6 miesięcy.

Spółka komandytowa jest uprawniona do stosowania zwolnienia z podatku zysków wypłacanych na rzecz komandytariusza - - interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 19 maja 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.44.2021.2.PB.

Z dniem 1 stycznia 2021 r. (lub 1 maja 2021 r. – w przypadku podjęcia przez spółkę decyzji o przesunięciu terminu stosowania nowych regulacji podatkowych) spółki komandytowe są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, a zyski z udziału w tych spółkach są co do zasady opodatkowane na takich samych zasadach, jak dywidendy wypłacane przez spółki kapitałowe i spółkę komandytowo-akcyjną.

Należności z tytułu dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, który na mocy art. 4a pkt 19 ustawy o CIT obejmuje również udział w zyskach spółki komandytowej, podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o CIT. Jednocześnie należności te podlegają zwolnieniu z podatku, o ile spełnione są warunki określone w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, takie jak posiadanie przez wspólnika bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki. Ponieważ jednak art. 22 ust. 4 ustawy o CIT zwalnia z podatku należności wymienione w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o CIT, w którym mowa jest o dywidendach, nie zaś o udziale w zyskach osób prawnych, możliwość zastosowania tego zwolnienia w odniesieniu do należności z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej budzi wątpliwości.

W omawianej interpretacji Dyrektor KIS potwierdził jednak, że spółka komandytowa jest uprawniona do zastosowania zwolnienia z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT w stosunku do zysków wypłacanych na rzecz wspólnika będącego osobą prawną, jeżeli spełnione są przesłanki określone w tym przepisie.

Kwalifikacja przychodu z najmu do danego źródła przychodu zależy od woli podatnika - - uchwała NSA z dnia 24 maja 2021 r., sygn. II FPS 1/21.

Uchwała NSA została wydana na skutek wniosku Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Rzecznik wniósł o wydanie uchwały w przedmiocie wykładni art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT. Wątpliwości Rzecznika wzbudziło to, czy o zakwalifikowaniu przychodów z najmu składników majątkowych niezwiązanych z działalnością gospodarczą do źródła przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze decydują kryteria przedmiotowe, czy też zamiar (decyzja) podatnika.

NSA orzekł, iż przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do tego źródła przychodów, chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. Jak wskazał NSA, zasadą jest zatem kwalifikowanie tego rodzaju przychodów do źródła przychodu w postaci najmu, zaś do przychodów z działalności gospodarczej przychody takie są kwalifikowane tylko wyjątkowo.

Tym samym to podatnik decyduje o tym, czy określone składniki jego mienia należy powiązać z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą. Mogą co prawda wystąpić obiektywne okoliczności, które będą świadczyć o takim związaniu, jak amortyzowanie danego składnika majątku jako środka trwałego w ramach działalności gospodarczej, jednak w większości przypadków decydujące znaczenie, co do kwalifikacji określonych przychodów wynikających ze stosunku najmu, przypisać należy samemu podatnikowi.

Omawiana uchwała ma istotne znaczenie w szczególności dla osób fizycznych, wynajmujących lub dzierżawiących większą liczbę nieruchomości.

Uzależnienie odliczenia podatku naliczonego przy WNT od rozliczenia podatku należnego w trzymiesięcznym terminie jest niezgodne z Dyrektywą VAT - - wyrok WSA w Białymstoku z dnia 26 maja 2021 r., sygn. I SA/Bk 62/21.

Jak podawaliśmy w kwietniowym wydaniu newslettera podatkowego, w wyroku z dnia 18 marca 2021 r. w sprawie o sygn. C-895/19 TSUE uznał za sprzeczne z Dyrektywą VAT przepisy ustawy o VAT, uzależniające prawo do odliczenia podatku naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów od złożenia deklaracji podatkowej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Pomimo, iż zakwestionowane przez TSUE przepisy ustawy o VAT dotąd nie uległy zmianie lub uchyleniu, sądy administracyjne przyjmują już, że są one niezgodne z Dyrektywą VAT. Omawiany wyrok WSA w Białymstoku został wydany w wyniku autokontroli, gdyż w związku z orzeczeniem TSUE sąd zmienił swój uprzedni, niekorzystny dla podatnika wyrok. Powołując się na wyrok Trybunału, WSA uwzględnił podniesiony przez podatnika w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, poprzez niezastosowanie prounijnej wykładni przepisów art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b i pkt 3 oraz ust. 10i ustawy o VAT.

Z powyższego wynika, że sądy administracyjne zaczynają już stosować tezy wyroku TSUE w sprawie C-895/19, przyjmując korzystną dla podatników wykładnię przepisów ustawy o VAT.

Projekt tzw. SLIM VAT 2.

Rząd skierował do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe.

Projekt zakłada m.in.:

• uszczegółowienie zasad ustalania transakcji ruchomej przy WDT i eksporcie;
• modyfikację zasad dokonywania korekty deklaracji przy imporcie towarów;
• umożliwienie stronom transakcji w przedmiocie nieruchomości złożenia oświadczenia o wyborze opodatkowania w miejsce zwolnienia w treści aktu notarialnego;
• usunięcie warunku skorzystania z prawo do odliczenia podatku naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów w postaci złożenia deklaracji podatkowej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 18 marca 2021 r. w sprawie o sygn. C-895/19;
• umożliwienie dokonania odliczenia podatku naliczonego poprzez korektę deklaracji również za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego;
• wydłużenie czasu na skorzystanie z ulgi na złe długi do trzech lat i poszerzenie jej zastosowania o transakcje z konsumentami.

Pakiet ulg wspierających innowacje.

W dniu 15 czerwca 2021 r. Ministerstwo Finansów ogłosiło prekonsultacje dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zawierającej rozwiązania dotyczące ulg wspierających innowacje, stanowiących część podatkową pakietu Polski Ład.

Wśród proponowanych rozwiązań znajdują się:

• zwiększenie wysokości ulg stosowanej przez centra badawczo-rozwojowe w ramach ulgi badawczo-rozwojowej;
• ulga na prototyp, polegająca na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia takiego produktu na rynek;
• ulga na zatrudnienie innowacyjnych pracowników, polegająca na dodatkowych odliczeniach podatkowych w zakresie wynagrodzeń pracowników zajmujących się działalnością badawczo-rozwojową;
• umożliwienie łącznego stosowania IP Box z ulgą badawczo-rozwojową w odniesieniu do tego samego dochodu;
• zwiększenie zakresu zwolnienia podatkowego dla dywidend wypłacanych na rzecz alternatywnych spółek inwestycyjnych;
• wprowadzenie preferencji dla podatników inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne.

Uwagi do projektu ustawy można zgłaszać do 21 czerwca 2021 r.

Proinwestycyjne propozycje Ministerstwa Finansów.

Resort Finansów przedstawił propozycję rozwiązań mających na celu, w ocenie Ministerstwa, stworzenie przyjaznego klimatu dla inwestorów w ramach tzw. Polskiego Ładu. Należą do nich:

• utworzenie Centrum Obsługi Ministerstwa Finansów (Investor Desk);
• wprowadzenie tzw. Interpretacji 590, która ma stanowić formę umowy pomiędzy inwestorem a Ministerstwem Finansów, obejmującej wszystkie obszary podatkowe związane z planowaną działalnością – miałby to zatem być ekwiwalent interpretacji indywidualnej o szerokim zakresie, a także wiążącej informacji stawkowej, wiążącej informacji akcyzowej, opinii zabezpieczającej i uprzedniego porozumienia cenowego;
• wprowadzenie podatkowych grup VAT;
• wprowadzenie zachęt do lokowania w Polsce spółek holdingowych poprzez zwolnienie z podatku przychodu ze sprzedaży akcji i udziałów należących do takiej spółki oraz zmniejszenie do 5% stawki podatku od otrzymywanej przez spółkę holdingową dywidendy;
• umożliwienie instytucjom finansowym wyboru opodatkowania ich usług podatkiem VAT;
• zmniejszenie wymogów związanych z tworzeniem podatkowych grup kapitałowych.

Powyższe rozwiązania nie zostały jak dotąd skonkretyzowane w formie projektu legislacyjnego.

Kolejne odroczenie obowiązywania przepisów o poborze podatku u źródła.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekty rozporządzeń Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniających rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 41 ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z projektami, ponownie odroczone do dnia 31 grudnia 2021 r. zostanie obowiązywanie art. 26 ust. 2e ustawy o CIT i art. 41 ust. 12 ustawy o PIT, z których wynika obowiązek odprowadzenia podatku u źródła bez możliwości zastosowania zwolnień i obniżonych stawek wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub przepisów szczególnych. Ich obowiązywanie było już kilkukrotnie odraczane.