Interpretacja ogólna MF dotycząca warunków stosowania zwolnienia z podatku u źródła (WHT) w stosunku do odsetek i należności licencyjnych z art. 21 ust. 1 pkt 1 uCIT wypłacanych na rzecz nierezydentów - interpretacja ogólna MF z dnia 27 listopada 2024 r., nr DD9.8202.2.2024

MF wydał interpretację ogólną dotyczącą warunków stosowania zwolnienia z podatku u źródła (WHT) w stosunku do odsetek i należności licencyjnych wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 1 uCIT wypłacanych na rzecz nierezydentów. Zgodnie z art. 21 ust. 3c uCIT zwolnienie z podatku stosuje się, jeżeli odbiorca należności nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na źródło ich osiągnięcia.

W wydanej interpretacji ogólnej MF uznał, iż podatnik będzie mógł zastosować zwolnienie z WHT w stosunku do wypłacanych odsetek lub należności licencyjnych na rzecz nierezydenta (spółki podlegającej opodatkowaniu w innym niż Polska państwie członkowskim UE bądź EOG) w sytuacji, gdy odbiorca nie korzysta w państwie swojej rezydencji podatkowej ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym  od całości uzyskiwanych dochodów (czyli ze zwolnienia podmiotowego), ani ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym określonych kategorii dochodów (czyli ze zwolnienia przedmiotowego), jak również ze szczególnych zasad opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów uzyskiwanych z tytułu otrzymanych przez podmiot odsetek lub należności licencyjnych.

Wskazać należy, że w interpretacji ogólnej w sprawie niektórych warunków stosowania zwolnienia dywidendowego z art. 22 ust. 4 uCIT (o której pisaliśmy w listopadowym  wydaniu tax newslettera) Minister Finansów przyjął odmienną wykładnię, wskazując, że warunek niekorzystania ze zwolnienia z opodatkowania całości dochodów należy uznać za spełniony również w sytuacji, gdy m. in. odbiorca dywidendy korzysta ze zwolnienia podatkowego o charakterze przedmiotowym w stosunku do otrzymywanej dywidendy lub brak zapłaty podatku dochodowego przez podatnika w danym roku wynika z jego indywidualnej sytuacji (np. rozliczania strat podatkowych z lat ubiegłych).

Nabycie wierzytelności w ramach cesji bez podatku VAT - wyrok NSA z dnia 9 października 2024 r., sygn. akt I FSK 89/21

NSA orzekł, iż odpłatne nabycie wierzytelności w ramach cesji nie może być uznane za świadczenie usług zgodnie z uVAT. Wskazał również, że różnica między wartością rynkową nabytej wierzytelności niewymagalnej a jej wartością nominalną nie będzie stanowić dla cesjonariusza wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług.

Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła spółka, która w ramach umów cesji nabywa odpłatnie wierzytelności istniejące oraz przyszłe, wraz z wszelkimi związanymi z nimi prawami (w tym odsetkami za opóźnienie). Zakupione wierzytelności są następnie dochodzone przez spółkę (nabywcę) na drodze sądowej lub pozasądowej i nie są przedmiotem dalszej sprzedaży. Cena zakupu wierzytelności zawsze jest niższa od wartości nominalnej nabywanej wierzytelności.

W ocenie spółki, odpłatne nabycie wierzytelności w ramach umowy cesji nie powoduje u niej obowiązku opodatkowania podatkiem VAT. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się dyrektor KIS, wskazując, iż taką czynność uznać należy za świadczenie usług zgodnie z uVAT, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Sądy administracyjne obu instancji podzieliły stanowisko podatnika. WSA w Kielcach orzekł, iż nabycie wierzytelności wymagalnych nie stanowi świadczenia usług z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 uVAT. Ponadto w ocenie sądu różnica pomiędzy wartością nominalną nabywanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi wynagrodzenia spółki (nabywcy) za wykonanie usługi na rzecz zbywcy wierzytelności. NSA w całości podzielił to stanowisko.

Wszczęcie postępowania podatkowego w stosunku do podatnika tymczasowo aresztowanego nakłada na organ podatkowy szczególne obowiązki wynikające z zasad konstytucyjnych - wyrok WSA w Gliwicach z dnia 7 listopada 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 538/24

WSA w Gliwicach zajął stanowisko, że wszczęcie i prowadzenie postępowania podatkowego w stosunku do podatnika tymczasowego aresztowanego nakłada na organ podatkowy szczególne obowiązki wynikające z wyjątkowej sytuacji, w jakiej znalazł się podatnik, w tym obowiązek zagwarantowania podatnikowi czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz możliwości wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego przed wydaniem decyzji. Naruszenie tych obowiązków jest sprzeczne z zasadami legalizmu, państwa prawa oraz dwuinstancyjności postępowania.   

Jak wynika ze stanu faktycznego, wobec podatnika prowadzone było postępowanie w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.  Podatnik wyjaśnił, że część pieniędzy należy do jego teściów i została mu przekazana, jako pomoc w inwestycji. W odniesieniu do tej kwoty organ podatkowy wszczął nowe postępowanie o określenie zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, uznając, że środki te stanowią umowę depozytu nieprawidłowego i wydając decyzję z zastosowaniem 20 proc. stawki sankcyjnej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podatnik odwołał się od decyzji wskazując, iż w momencie wszczęcia postępowania i w jego toku był tymczasowo aresztowany, co uniemożliwiało mu branie czynnego udziału w postępowaniu oraz zapoznanie się z materiałem dowodowym (poprzez niedoręczenie mu kserokopii akt sprawy), a także ustanowienie pełnomocnika oraz złożenie stosowanych wyjaśnień. Organ podatkowy drugiej instancji podtrzymał decyzję organu pierwszej instancji.

WSA w Gliwicach przyznał rację podatnikowi. Zaznaczył, iż w okolicznościach, w jakich znalazł się podatnik, organy podatkowe winny zachować zwiększoną staranność w realizacji podstawowych zasad postępowania podatkowego. Wskazał, iż takie prowadzenie postępowania podatkowego, jakie miało miejsce w analizowanym przypadku naruszyło szereg konstytucyjnych zasad, w tym m.in. zasadę demokratycznego państwa prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji, zasadę legalizmu z art. 7 Konstytucji oraz zasadę równości z art. 32 Konstytucji. Sąd administracyjny podkreślił, że żaden przepis nie przewiduje możliwości ustanowienia dla osoby tymczasowo aresztowanej na jej wniosek pełnomocnika z urzędu, kuratora,czy pełnomocnika tymczasowego w postępowaniu podatkowym.

Pierwsze postępowanie podatkowe przeciwko fundacji rodzinnej z wykorzystaniem klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania - odpowiedź wiceministra finansów Jarosława Nenemana z dnia 29 października 2024 r. na interpelację poselską nr 5254

Jak wynika z informacji przekazanej przez wiceministra MF, szef KAS wszczął pierwsze postępowanie podatkowe przeciwko fundacji rodzinnej na podstawie art. 119g Ordynacji podatkowej, tj. z wykorzystaniem klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania. Dotyczy ono rozliczenia podatku PIT za 2023 r. i możliwości potencjalnego wykorzystania fundacji rodzinnej do agresywnej optymalizacji podatkowej.  Ponadto w odniesieniu do dwóch innych przypadków potencjalnego wykorzystania fundacji rodzinnej w celu unikania opodatkowania Szef KAS prowadzi czynności analityczne, które mogą skutkować wszczęciem postępowania klauzulowego na podstawie art. 119g Ordynacji podatkowej.

Wygaśnięcie decyzji o zabezpieczeniu „nie odwiesza” biegu terminu przedawnienia, jeżeli zawieszenie biegu terminu przedawnienia nastąpiło na skutek doręczenia zarządzenia zabezpieczenia - – uchwała składu 7 sędziów NSA nr III FPS 4/24 z dnia 2 grudnia 2024 r.

NSA uznał, że w przypadku zawieszenia biegu terminu przedawnienia w związku z doręczeniem zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (o którym mowa w art. 70 § 6 pkt 4 in fine Ordynacji podatkowej), termin ten biegnie dalej po zakończeniu postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (zgodnie z art. 70 § 7 pkt 5 Ordynacji podatkowej).

Powyższa kwestia pozostawała sporna. Część sądów administracyjnych uznawała, że również w przypadku, gdy zawieszenie biegu terminu przedawnienia następowało w związku z doręczeniem zarządzenia zabezpieczenia, bieg terminu przedawnienia ponownie rozpoczyna się po dniu wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu (zgodnie z art. 70 § 7 pkt 4 Ordynacji podatkowej). Za takim poglądem opowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 czerwca 2022 r. w sprawie II FSK 381/22.

Faktury VAT zostaną dostosowane do procedury SME

Projekt rozporządzenia zakłada, że podatnik z innego kraju UE, który będzie korzystał w Polsce ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 113a ust. 1 uVAT, będzie mógł wystawiać faktury VAT na uproszczonych zasadach, jak czynią to polscy podatnicy zwolnieni z podatku VAT ze względu na sprzedaż nieprzekraczającą 200 tys. zł netto. Różnica polega na tym, że zagraniczne podmioty będą musiały wskazywać w fakturze VAT swój numer identyfikacyjny, tj. kod EX (nadany im przez państwo siedziby ich działalności gospodarczej).

Powyższe ma związek z nowelizacją z 8 listopada 2024 r.  uVAT oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którą od 1 stycznia 2025 r. podatnicy będą mogli skorzystać ze zwolnienia z VAT nie tylko w kraju swojej siedziby, ale także w innym państwie unijnym (procedura SME). Zmiana przepisów oznacza, że polski podatnik będzie mógł korzystać ze zwolnienia z podatku VAT w Polsce (i wtedy znajdzie zastosowanie limit 200 tys. zł netto), a także w innych krajach UE w ramach ustalonych w nich limitów i ogólnounijnego pułapu 100 tys. euro. Zagraniczni podatnicy natomiast będą mogli korzystać z zwolnienia z podatku VAT w Polsce na podstawie art. 113a ust. 1 uVAT.

Zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF)

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji zmian w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). Zakłada on, że obowiązek wystawiana faktur ustrukturyzowanych za pomocą KSeF będzie wdrażany etapami: od 1 lutego 2026 r. dla podatników, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) przekroczyła w 2025 r. kwotę 200 mln zł oraz od 1 kwietnia 2026 r. dla pozostałych podatników. Zmiany obejmują również m.in.:

• dopuszczenie wystawiania e-Faktur na rzecz konsumentów,
• możliwość przesyłania do KSeF faktur z załącznikami do faktury dla wszystkich branż,
• umożliwienie stosowania tzw. trybu offline (czyli w formie ustrukturyzowanej poza KSeF) do końca 2026 r.,
• zapewnienie w okresie przejściowym (do 30 września 2026 r.) podatnikom „wykluczonym cyfrowo”, gdzie skala i wartość wystawianych faktur jest niewielka (tj. do 450 zł dla pojedynczej faktury VAT i do łącznej sprzedaży – 10 tys. zł miesięcznie), możliwości wystawiania faktur w dotychczasowej formie,
• brak obowiązku do 31 lipca 2026 r. podawania numeru KSeF w płatnościach (także w przy mechanizmie podzielonej płatności),
• możliwość do 31 lipca 2026 r. wystawiania faktur VAT za pomocą kas fiskalnych,
• brak kar za nieprzestrzeganie obowiązków KSeF (m.in. za niewystawienie faktury w KSeF) do 31 lipca 2026 r.