Usługi pośrednictwa nie są objęte podatkiem u źródła - wyrok WSA w Gdańsku z dnia 20 marca 2024 r., sygn. akt I SA/Gd 1100/23.

Spółka – podatnik jest podmiotem działającym w branży IT, która zajmuje się dostarczaniem oprogramowania i usług IT m.in. dla średnich i małych przedsiębiorstw. Planuje ona rozszerzyć swoją działalność na kraje Afryki, także te, z którymi Polska nie zawarła umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W tym celu podpisane zostaną umowy o współpracy z agentami z tych krajów, którzy będą pośredniczyć w sprzedaży produktów spółki i usług IT, w tym w szczególności uzgadniać warunki umów z klientami oraz organizować spotkania i prezentacje dla klientów. Ich wynagrodzenie będzie prowizyjne, tj. będzie zależeć od wartości sprzedaży.

W ocenie podatnika, od wypłaconego agentom wynagrodzenia nie będzie on musiał pobierać i odprowadzać do urzędu skarbowego podatku u źródła, ponieważ świadczone przez agentów usługi nie będą usługami o charakterze podobnym do usług wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a uCIT. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się Dyrektor KIS. Wskazał, że katalog usług z ww. artykułu jest otwarty, a świadczone przez agentów usługi są podobne do usług doradczych, badania rynku i reklamowych. Tym samym podatnik będzie musiał pobrać podatek u źródła.

WSA w Gdańsku przyznał rację podatnikowi. Wskazał, iż forma wynagrodzenia agentów, tj. prowizja od sprzedaży jest typową formułą dla usług agencyjnych i pośrednictwa w sprzedaży, które nie są zawarte w katalogu świadczeń opodatkowanych w Polsce podatkiem u źródła (art. 21 ust. 1 pkt 2a uCIT). Brak jest więc obowiązku po stronie podatnika do pobrania od wypłaconego wynagrodzenia podatku u źródła.

Niepodzielony zysk wypracowany przez wspólników spółki cywilnej po przekształceniu w spółkę z o.o. bez opodatkowania - wyrok NSA z dnia 14 marca 2024 r., sygn. akt II FSK 808/21.

Sprawa dotyczyła podatnika – spółki z o.o., która powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej. Po przekształceniu wszyscy wspólnicy spółki cywilnej zostali udziałowcami spółki z o.o. Kapitał zakładowy spółki z o.o. został w części sfinansowany z niepodzielonych zysków wypracowanych przez wspólników spółki cywilnej, a w części został pokryty dotychczasowymi wkładami wspólników spółki cywilnej. Każdy ze wspólników zapłacił podatek PIT od dochodu z działalności w spółce cywilnej, proporcjonalnie do swojego udziału w niej, przed dniem przekształcenia. W momencie przekształcenia część niepodzielonego zysku spółki cywilnej z lat ubiegłych stała się częścią kapitału własnego spółki przekształconej, a pozostała część widnieje w bilansie spółki z o.o. jako zysk z lat ubiegłych. Spółka z o.o. zamierza wypłacić udziałowcom niepodzielony zysk wypracowany przez wspólników spółki cywilnej, uznając, że wypłaty z tego tytułu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem PIT.

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się Dyrektor KIS, jak i WSA w Białymstoku. WSA wskazał, też wypłata ta będzie opodatkowana, ponieważ po stronie wspólników będzie to przychód z udziału w zyskach osób prawnych z art. 17 ust. 1 pkt 4 uPIT. Podstawą uzyskania przychodu z tego źródła jest tytuł prawny do kapitału spółki z o.o. i nie ma znaczenia, że są to zyski wypracowane przez poprzednika prawnego spółki.

NSA nie podzielił tego zdania. Zwrócił uwagę, że nie można utożsamiać zysku wypracowanego przez wspólników spółki cywilnej z zyskiem spółki z o.o. Spółka cywilna nie jest osobą prawną, a tylko umową cywilną, a uzyskany w wyniku jej działania zysk wypracowali wspólnicy, którzy już wcześniej zapłacili podatek od dochodu z tego źródła. Tym samym kwoty takiego zysku wniesionej po przekształceniu do spółki z o.o. nie można traktować jako zysku spółki z o.o. i w konsekwencji jego wypłaty na rzecz wspólników jako przychodu z tytułu udziału w zysku osoby prawnej.

Fundacja rodzinna może inwestować w spółki SCSp - wyrok WSA w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2024 r. sygn. akt I SA/Łd 114/24.

WSA w Łodzi orzekł, że inwestowanie przez fundację rodzinną w spółki zagraniczne transparentne podatkowo (w tym przypadku były to luksemburskie SCSp) stanowi działalność dozwoloną, a zatem nie rodzącą obowiązku opodatkowania „sankcyjną” 25% stawką CIT.

Przypomnijmy, że fundacje rodzinne są co do zasady zwolnione z opodatkowania tak długo, jak ich działalność koncentruje się na tzw. czynnościach dozwolonych, określonych w ustawie o fundacji rodzinnej. Fundacje rodzinne mogą inwestować w udziały i akcje spółek polskich oraz zagranicznych, pod warunkiem, że są to podmioty o charakterze podobnym do podmiotów krajowych. Dyrektor KIS niezmiennie stoi na stanowisku, że takimi podmiotami nie są zagraniczne spółki transparentne podatkowo, a stanowisko to zostało potwierdzone przez WSA w Warszawie w wyroku z 13 marca 2024 r. sygn. akt III SA/Wa 2753/23. Komentowany wyrok przynosi zatem nadzieję na zarysowanie się odmiennego, korzystnego dla fundacji rodzinnych stanowiska odnośnie ww. kwestii. Uzasadnienie wyroku nie jest jeszcze dostępne.

Wydatki na integrację współpracowników nie stanowią kosztów podatkowych - wyrok NSA z 12 marca 2024 r. sygn. akt II FSK 759/2.

Sprawa trafiła do NSA jako konsekwencja złożenia wniosku o interpretację przez podmiot z branży IT, który chciał potwierdzić, że wydatki ponoszone na integrację współpracowników zatrudnionych na podstawie umów B2B stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 uCIT. Spółka argumentowała, że integracja pracowników, niezależnie od formy ich zatrudnienia, poprawia funkcjonowanie zespołu i zwiększa zaangażowanie pracowników.

Po negatywnej interpretacji Dyrektora KIS sprawa trafiła do WSA, który przyznał rację wnioskodawcy. Ostatecznie sprawę rozstrzygnął NSA, który w komentowanym wyroku wskazał, że wydatki na spotkania integracyjne współpracowników zatrudnionych na podstawie umów B2B nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami mogą być koszty związane z integracją tylko w zakresie, w jakim dotyczy to pracowników tzw. etatowych.

Działalność gospodarcza prowadzona w Polsce przez irlandzkiego rezydenta podatkowego spełnia definicję stałej placówki (zakładu) i powinna być w Polsce opodatkowana - interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 22 marca 2024 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.64.2024.1.JM.

Wnioskodawczyni – osoba fizyczna jest rezydentem podatkowym w Irlandii ze stałym miejscem pobytu, czyli centrum życiowym w Irlandii. W Irlandii pracuje na stałe w pełnym wymiarze godzin oraz ma także zarejestrowaną tam firmę, której działalność polega na obróbce drewna i świadczeniu usług z tym związanych. Głównym miejscem wykonywania tej działalności jest Polska, gdzie znajduje się tartak oraz cały sprzęt potrzebny do jej wykonywania. Działalność ta jest prowadzona sezonowo od wiosny do jesieni, nie dłużej niż 183 dni w roku. Całość wytworzonych produktów jest sprzedawana na rynku polskim.

W złożonym wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji wnioskodawczyni zapytała, czy:

• dochód uzyskany w Polsce powinien zostać rozliczony w Polsce, czy też w Irlandii wspólnie z jej dochodami z umowy o pracę, skoro jest ona irlandzkim rezydentem podatkowym

oraz czy

• dochody uzyskane w Polsce należy rozliczyć również w Polsce czy w Irlandii jako miejscu centrum życiowego i rezydentury podatkowej wnioskodawczyni.

W ocenie wnioskodawczyni, z racji faktu, iż jej centrum życiowe jest w Irlandii, cały dochód uzyskany na terenie Polski powinien być rozliczony w Irlandii.

Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe. Wskazał na definicję zakładu z art. 5a pkt 22 uPIT oraz z art. 5 ust. 1 polsko-irlandzkiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Stwierdził, iż wnioskodawczyni ma w Polsce stałą placówkę, poprzez którą mając miejsce zamieszkania w Irlandii wykonuje działalność na terenie Polski. Nie ma przy tym znaczenia, że jest to działalność sezonowa. Tym samym dochody uzyskane w Polsce winny być tu opodatkowane zgodnie z art. 7 ust. 2 polsko – irlandzkiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Zwrot nadpłaty podatku VAT w sprzedaży konsumenckiej - wyrok TSUE z dnia 21 marca 2024 r., sygn. C-606/22.

TSUE orzekł, iż podatnik, który błędnie zastosował zawyżoną stawkę VAT, ma prawo wystąpić o zwrot nadpłaconego podatku VAT, nawet gdy sprzedaż była udokumentowana paragonem fiskalnym, a nie fakturą VAT. Organ podatkowy może podnieść przeciw takiemu podatnikowi zarzut bezpodstawnego wzbogacenia, ale wyłącznie wtedy, gdy wykaże, po dokonaniu analizy ekonomicznej, że ciężar finansowy podatku nienależnie pobranego spoczywający na tym podatniku został w całości zneutralizowany.

Wyrok dotyczył spółki, która prowadziła klub fitness i sprzedawała karnety ze stawką 23 proc. VAT. Na skutek zmiany linii interpretacyjnej organów podatkowych (wydanie interpretacji ogólnej) właściwą dla ww. działalności okazała się stawka 8 % VAT. Spółka wystąpiła o zwrot nadpłaconego podatku, jednak organ podatkowy odmówił stwierdzenia nadpłaty, uznając, że przepisy dopuszczają korektę podstawy opodatkowania tylko w sytuacji, gdy transakcja potwierdzona została fakturą VAT, a ponadto zwrot nadpłaty stanowiłby bezpodstawne wzbogacenie się kosztem skarbu państwa, gdyż podatek nie zostałby zwrócony ostatecznie konsumentowi.

NSA skierował do TSUE pytanie prejudycjalne, który orzekł, iż przepisy dyrektywy VAT stoją na przeszkodzie praktyce organów podatkowych, zgodnie z którą korekta należnego VAT poprzez złożenie deklaracji podatkowej jest zakazana w sytuacji, gdy dostawa towarów lub świadczenia usług nastąpiły przy zastosowaniu zawyżonej stawki VAT, ze względu na to, że sprzedaż została udokumentowana paragonem fiskalnym, a nie fakturą VAT. Podatnik ma prawo złożyć wniosek o zwrot podatku, a organ podatkowy może w określonych przypadkach podnieść ewentualnie zarzut bezpodstawnego wzbogacenia po stronie podatnika.

Uchylenie przez sąd uchwały o podwyższeniu kapitału spółki nie powoduje nadpłaty w podatku PCC, lecz jego zwrot bez oprocentowania - wyrok NSA z dnia 27 marca 2024 r., sygn. akt III FSK 4668/21.

Zgromadzenie wspólników spółki podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego. Od czynności tej pobrany został przez notariusza podatek PCC i wpłacony do urzędu skarbowego. Na skutek zaskarżenia uchwały przez jednego ze wspólników, uchwała została uchylona przez sąd. Spółka wystąpiła o stwierdzenie nadpłaty w podatku PCC i jego zwrot. Organy podatkowe obu instancji odmówiły stwierdzenia nadpłaty, twierdząc, że w chwili podjęcia uchwały podatek był należny. Decyzje uchylił WSA w Olsztynie, uznając, iż organ podatkowy zobligowany był do rozważenia możliwości zwrotu podatku na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 1 uPCC. NSA oddalił skargę kasacyjną od tego wyroku złożoną przez organ podatkowy.

Spółka wystąpiła o zwrot podatku na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 1 uPCC, który otrzymała, ale bez oprocentowania.

W związku z powyższym organ podatkowy ponownie wydał decyzję o odmowie stwierdzenia nadpłaty, uznając postępowanie w tym przedmiocie za bezprzedmiotowe. Stanowisko to podzielił WSA w Olsztynie i następnie NSA, uznając, że niedopuszczalne byłoby, gdyby w obrocie prawnym istniały dwie decyzje kształtujące odmiennie ten sam stosunek podatkowy – jedna dotycząca zwrotu podatku i druga dotycząca stwierdzenia nadpłaty. Zwrot podatku na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 1 uPCC w analizowanej sytuacji sądy administracyjne uznały za słuszny z uwagi na uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników zgodnie z art. 249 k.s.h. Brak podstaw do stwierdzenia nadpłaty podatku PCC skutkował brakiem zasadności naliczenia odsetek z tytułu nadpłaty podatku.

Wspólnik dwuosobowej spółki z o.o. posiadający 99 proc. udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym - uchwała SN z dnia 21 lutego 2024 r., sygn. III UZP 8/23.

SN w składzie 3 osobowym podjął w dniu 21 lutego 2024 r. uchwałę, w której stwierdził, że wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przypomnijmy, że w przypadku, gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada wyłącznie jednego wspólnika, wspólnik ten jest zobowiązany do uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Przy spółce dwuosobowej takiego obowiązku nie ma, stąd częstą praktyką przy zakładaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest udział drugiego wspólnika z minimalnym (np.1%) udziałem. Powyższe było przedmiotem wieloletniego sporu między przedsiębiorcami a ZUS, który twierdził, że ww. struktura ma charakter pozorny, a spółka taka (z jednym wyraźnie dominującym wspólnikiem) powinna być traktowana – dla celów ZUS – jako spółka jednoosobowa.

Zmiana definicji budowli i w zakresie doprecyzowania zasad opodatkowania garaży.

Ministerstwo Finansów poinformowało, w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich, że najpóźniej do końca listopada br. zostaną opublikowane zmiany w definicji budowli oraz w zakresie doprecyzowania zasad opodatkowania garaży. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r. Powyższe wynika z treści dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego:

• z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21), w którym TK uznał art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (definicję budowli) za niezgodny z art. 84 i 217 Konstytucji RP, a wskazany przepis traci moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP,
• z dnia 18 października 2023 r. (sygn. akt SK 23/19), w którym TK uznał m.in., że art. 1a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2, w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie, w jakim umożliwiają, na potrzeby podatku od nieruchomości, uznanie wyodrębnionego garażu znajdującego się w budynku mieszkalnym, za część budynku o odmiennym niż mieszkalny charakterze, są niezgodne z zasadą szczególnej określoności regulacji daninowych z art. 84 w zw. z art. 217 Konstytucji RP, a wymienione ww. przepisy we wskazanym zakresie tracą moc obowiązującą z dniem 31 grudnia 2024 r.

Zmiany w tzw. „podatku Belki”.

Ministerstwo Finansów przygotowuje projekt zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ograniczający opodatkowanie osiąganych przez osoby fizyczne dochodów (przychodów) z kapitałów pieniężnych. Propozycja zmian zakłada wprowadzenie kwot wolnych od opodatkowania z oszczędności (lokaty, obligacje) oraz z inwestycji kapitałowych (np. sprzedaży akcji). W przypadku oszczędności zwolnienie z podatku ma dotyczyć części dochodów (przychodów) do określonego rocznego limitu z rachunków terminowych lokat oraz z obligacji, o terminie zapadalności co najmniej rok, które będą zapisane w wyodrębnionym pakiecie oszczędnościowym, osobno prowadzonym dla obligacji i osobno dla lokat terminowych. W przypadków dochodów z inwestycji kapitałowych wprowadzona ma być roczna kwota dochodów wolna od podatku.

Według założeń zmiany w podatku Belki mają zacząć obowiązywać od 2025 r.

Zaczynają się prace nad ustawą o REIT-ach.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że zaczyna pracę nad projektem ustawy o REIT-ach (z ang. Real Estate Investment Trust), czyli rodzaju spółki lub funduszu inwestycyjnego, która zbiera środki od inwestorów w celu ich inwestycji w nieruchomości uzyskując dochody z ich wynajmu. Powyższe struktury otrzymały nazwę SINN (spółki inwestujące w najem nieruchomości).

Projekt charakteryzuje się następującymi założeniami:

• polskie SINN-y powinny obejmować całe spektrum rynku i wszystkie jego segmenty, w tym także rynek nieruchomości mieszkaniowych,
• polskie SINN-y mają mieć formę spółki akcyjnej pod prawem polskim z kapitałem zakładowym 100 mln PLN,
• wprowadzenie obowiązku podatkowego na poziomie spółki: 10 proc. naliczany i płatny przez spółkę w chwili wypłaty dywidendy, która dla udziałowców będzie wolna od opodatkowania,
• zwolniona z opodatkowania ma być dywidenda z SINN-ów, ale musi ona wynosić co najmniej 90 proc. przychodów z najmu po odliczeniu kosztów i podatków.

Projekt ustawy tzw. deregulacyjnej w zakresie prawa podatkowego.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt ustawy tzw. deregulacyjnej, w której znajdziemy również szereg zmian w prawie podatkowym, obejmujących m. in.

• zniesienie obowiązku składania przez osobę fizyczną informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych w przypadku, gdy notariusz przesłał wypis aktu notarialnego organowi podatkowemu (podatku i opłaty lokalne);
• zniesienie wymogu zakładającego, że kosztem kwalifikowanym może być koszt nabycia ekspertyz wyłącznie od jednostek naukowych (podatek dochodowy od osób prawnych);
• uchylenie art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania – w celu zapobieżenia instrumentalnemu wszczynaniu postępowań karno-skarbowych.