Najem krótkoterminowy obiektów noclegowych jako dozwolona działalność fundacji rodzinnych korzystająca ze zwolnienia z CIT - wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 czerwca 2024 r., sygn. akt I SA/Gd 219/24

WSA w Gdańsku orzekł, iż krótkoterminowy najem turystycznych obiektów noclegowych mieści się w działalności dozwolonej dla fundacji rodzinnych z art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej i podlega zwolnieniu z podatku CIT.

Jak wynika ze stanu faktycznego, fundator jest przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest m.in. krótkoterminowy najem apartamentów. W przyszłości zamierza on wnieść budynek, w którym znajdują się apartamenty, jako darowiznę do fundacji rodzinnej, której będzie fundatorem. Po nabyciu nieruchomości fundacja rodzinna będzie kontynuować działalność w zakresie najmu krótkoterminowego i  będzie ona stanowić przeważający przedmiot  działalności fundacji.

W ocenie fundatora (wnioskodawcy), dochody fundacji rodzinnej uzyskiwane z tego tytułu będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania CIT, gdyż działalność ta spełnia przesłanki z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o fundacji rodzinnej, tj. w zakresie najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie.

Stanowisko to zakwestionował organ podatkowy, który uznał, iż dochody fundacji rodzinnej z działalności w zakresie najmu krótkoterminowego nie będą zwolnione z CIT, gdyż wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 2 najem i dzierżawa charakteryzują się stosunkowo dużym formalizmem (w tym zawarciem umowy na piśmie, podpisaniem protokołu zdawczo-odbiorczego) oraz dłuższym okresem udostępnienia lokalu i brakiem zmienności najemcy (dzierżawcy). W ocenie organu, w sprawie przesłanki te nie zostały spełnione.

WSA w Gdańsku zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy. Wskazał, iż najem podlega przepisom kodeksu cywilnego i nie można go różnicować w zależności od czasu jego trwania. Ponadto zakres art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o fundacji rodzinnej jest szerszy niż tylko najem i dzierżawa, o czym świadczy zwrot „do korzystania na innej podstawie”.

Powtarzalne świadczenia niepieniężne wykonywane przez wspólnika na rzecz spółki z o.o. są bez podatku VAT - wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 16 maja 2024 r., sygn. akt I SA/Rz 43/24

W wydanym wyroku WSA w Rzeszowie orzekł, iż wspólnik sp. z o.o. wykonujący na jej rzecz powtarzalne świadczenia niepieniężne w ramach stosunku korporacyjnego podobnego do stosunku pracy, nie prowadzi samodzielnej działalności gospodarczej, a jego wynagrodzenie z tego tytułu nie powinno być opodatkowane VAT.

Z wnioskiem o interpretację indywidualną wystąpiła podatniczka, która jest wspólnikiem spółki z o.o. i pełni w niej funkcję wiceprezesa zarządu. Jej udział w kapitale zakładowym został obciążony obowiązkiem dokonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki polegających m.in. na wykonywaniu na rzecz spółki projektów graficznych i realizacją zamówień w wymiarze 40 godzin miesięcznie. W zamian za to spółka z o.o. wypłaca podatniczce wynagrodzenie. W jej ocenie, wykonywane przez nią świadczenia nie spełniają definicji działalności gospodarczej, a tym samym nie powinny być opodatkowane VAT. Spełniają natomiast warunki wykonywania czynności w ramach stosunku zbliżonego do stosunku pracy, za które odpowiedzialność ponosi spółka.

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się dyrektor KIS. Wskazał, iż podatniczka wykonując na rzecz spółki powtarzające się świadczenia będzie działać w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 uVAT, a w konsekwencji uznać je należy za odpłatne świadczenie usług. Uzyskiwane wynagrodzenie nie spełnia również warunków do uznania go za przychód z wykonywanej pracy z art. 12 ust. 1-6 uVAT.

WSA w Rzeszowie uchylił zaskarżoną interpretację. Powołując się na wyroki TSUE z dnia 15 grudnia 1987 r. (sygn. C-235/85) oraz z dnia 25 lipca 1991 r. (sygn. C-202/90) wskazał, iż dla opodatkowania samodzielnej działalności gospodarczej nie wystarczy, że przychody z tego tytułu nie są wymienione w art. 12 ust. 1-6 oraz art. 13 pkt 2-9 uPIT. Dodał, iż świadczenia wykonywane przez podatniczkę nie mają charakteru samodzielnego, gdyż wykonywane są przez podatniczkę przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej spółki oraz nie powodują żadnego ryzyka ekonomicznego po jej stronie oraz jej odpowiedzialności wobec osób trzecich. Wykonywane przez wspólniczkę świadczenia będą zbliżone do stosunku pracy, co wyklucza opodatkowanie VAT.

Przekazanie nieodpłatnie praw w spółce cywilnej jednemu ze wspólników jako czynność nieobjęta VAT - wyrok NSA z dnia 3 lipca 2024 r., sygn. akt I FSK 1449/20

Sprawa dotyczyła spółki cywilnej, w której  trzej wspólnicy prowadzą wspólnie gospodarstwo ogrodnicze. Każdy z nich ma jedną trzecią „udziałów” w spółce i w takiej też proporcji uczestniczy w jej zyskach. Dwóch wspólników planuje przekazać swoje „udziały” w spółce nieodpłatnie na rzecz trzeciego ze wspólników,   razem z przeniesieniem na niego własności przysługującym im udziałów we własności nieruchomości wykorzystywanej do prowadzenia działalności ogrodniczej oraz własności sprzętu gospodarczego.

W ocenie wspólników, w takich okolicznościach przekazanie „udziałów” w spółce na rzecz jednego ze wspólników będzie stanowić transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP), która  zgodnie z art. 6 ust. 1 uVAT jest wyłączona z opodatkowania VAT. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się dyrektor KIS, który stwierdził, iż przekazywane trzeciemu wspólnikowi składniki nie są wyodrębnione organizacyjnie i finansowo, a tym samym nie spełniają definicji ZCP. Czynność ta winna więc podlegać opodatkowaniu VAT.

Innego zdania były sądy administracyjne obu instancji. W ich ocenie, w momencie przekazania mienia spółki jednemu z jej wspólników będzie ono stanowić wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych w takim samym  zakresie, jak dotychczas. NSA zaznaczył, iż nie ma potrzeby w sprawie rygorystycznego wyodrębniania trzech płaszczyzn (finansowej, organizacyjnej i funkcjonalnej) – tak jak twierdził organ podatkowy. Wystarczające, że w oparciu o przekazane „udziały” w spółce będzie możliwe dalsze prowadzenie działalności ogrodniczej.

Cesja praw z umowy deweloperskiej z 23% VAT - wyrok 7 sędziów NSA z dnia 24 czerwca 2024 r. sygn. akt I FSK 1661/20

NSA uznał, iż przeniesienie (cesja) praw i obowiązków z umowy deweloperskiej za odpłatnością w postaci odstępnego, w sytuacji, gdy zbywca praw z umowy nie ma prawa do rozporządzania lokalem mieszkalnym jak właściciel, stanowi czynność opodatkowaną jako świadczenie usług, a nie jak dostawa towaru. Tym samym, do takiej transakcji nie ma zastosowania obniżona stawka VAT w wysokości 8% właściwa dla dostawy lokalu mieszkalnego, lecz standardowa stawka VAT w wysokości 23%.

Ponadto NSA stwierdził, że w takim wypadku podstawą opodatkowania będzie jedynie kwota odstępnego, czyli wynagrodzenie należne cedentowi z tytułu cesji. Natomiast płacona przez nabywcę na rzecz cedenta kwota stanowiąca pokrycie wydatków, jakich dokonał cedent na rzecz dewelopera (np. zaliczki, zadatek) nie stanowi wynagrodzenia za świadczoną usługę, a więc nie powinna być wliczana do podstawy opodatkowania.

Spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania i wpłaty PIT od zaliczek wypłacanych wspólnikom – komplementariuszom w toku roku podatkowego na poczet ich udziału w zysku - wyroki NSA z dnia 2 lipca 2024 r. sygn. akt II FSK 1387/21, 1389/21, 1429/21, 1430/21, 1482/21, 5/22, 70/22, 71/22, 498/22, 509/22, 769/22 i 891/22

Spór dotyczył  kwestii, czy przy wypłacie przez spółkę komandytową w ciągu roku podatkowego na rzecz komplementariusza zaliczek na poczet jego udziału w zysku spółki komandytowej (kiedy nie jest jeszcze znana kwota podatku dochodowego od osób prawnych, jaki należny będzie od spółki za dany rok podatkowy), spółka ta, jako płatnik, ma obowiązek pobrać i odprowadzić od takich wypłat zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 uPIT.

NSA podzielił stanowisko sądów administracyjnych pierwszej instancji, że dopóki nie jest znana kwota podatku dochodowego należnego od spółki komandytowej za dany rok podatkowy, dopóty nie ma możliwości obliczenia podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 w zw. z ust. 6a uPIT, a więc obowiązek podatkowy po stronie komplementariusza nie przekształca się w zobowiązanie podatkowe.

Stanie się to dopiero po zakończeniu danego roku podatkowego oraz po ustaleniu kwoty podatku dochodowego należnego od spółki komandytowej, zgodnie z art. 19 uCIT, co umożliwi ustalenie kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego należnego od komplementariusza w związku z uzyskanym przez niego przychodem z tytułu udziału w zysku spółki komandytowej, a to zgodnie z art. 30a ust. 6a uPIT.
Oznacza to, że przy wypłacie w ciągu roku podatkowego na rzecz komplementariusza zaliczek na poczet udziału w zysku spółki komandytowej, spółka ta nie ma obowiązku pobierania i wpłacania na rachunek właściwego urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 i ust. 6a uPIT.

NSA uznał, iż nie ma podstaw prawnych do przyjęcia jakoby obowiązek taki istniał, a nadpłacony w takich sytuacjach podatek PIT miał być odzyskiwany przez komplementariusza po zakończeniu danego roku podatkowego w trybie postępowania o stwierdzenie nadpłaty. NSA podkreślił, że instytucja nadpłaty jest instytucją szczególną i nie może być traktowana jako typowy element procedury rozliczeń podatkowych.

Spółka przejmująca majątek spółki dzielonej ma prawo skorzystać z ochrony, którą przewidują interpretacje indywidualne i opinie o stosowaniu preferencji wydane dla spółki dzielonej - wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 29 maja 2024 r., sygn. akt I SA/Wr 1014/23

Jak wynika ze stanu faktycznego, o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła spółka z o.o. (spółka przejmująca), która w wyniku podziału ma przejąć zorganizowaną część przedsiębiorstwa spółki dzielonej (w tym zakład produkcyjny). Planuje ona kontynuować działalność gospodarczą prowadzoną przez spółkę dzieloną, która  na przestrzeni lat uzyskała szereg indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, a także opinię o stosowaniu preferencji w podatku u źródła, potwierdzające sposób rozliczenia powtarzalnych transakcji, które planowała przeprowadzać również spółka przejmująca. We wniosku o interpretację spółka wskazała, iż w jej ocenie zgodnie z art. 93 Ordynacji podatkowej jako sukcesor prawny spółki dzielonej ma prawo skorzystać z ochrony wynikającej z treści tych dokumentów wydanych na rzecz spółki dzielonej.

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się dyrektor KIS. Podkreślił, iż opinia o stosowaniu preferencji w podatku u źródła jest wydawana w odniesieniu do konkretnego podatnika i płatnika, dla których zbadano spełnienie warunków jej pozyskania. Prawa z nich mogą więc dotyczyć wyłączenie podmiotów, dla których zostały wydane. W zakresie zaś indywidualnych interpretacji wskazał, iż ochrona z nich wynikająca istnieje tylko wtedy, gdy spółka dzielona się do nich zastosowała, a wydana interpretacja dotyczyła majątku przejętego przez spółkę przejmującą.

WSA we Wrocławiu nie podzielił stanowiska KIS. Wskazał, iż zgodnie z zawartą w art. 93 Ordynacji podatkowej zasadą sukcesji generalnej, spółka przejmująca  wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki podatkowe spółki dzielonej. Tym samym spółka przejmująca przejmuje zarówno prawo do ochrony wynikającej z interpretacji indywidualnych, jak i z opinii o stosowaniu preferencji, o ile zmianie nie uległ przewidziany w nich stan faktyczny. Dodał, iż sukcesji podatkowej nie można ograniczać do składników majątkowych przeniesionych w ramach podziału na spółkę przejmującą (jak to zrobił organ podatkowy), bo nie wynika to z jakiegokolwiek przepisu.

Projekt nowelizacja ustawy VAT – rejestracja w Polsce da zwolnienie podmiotowe z VAT w innych krajach UE

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o VAT. Zakłada on m.in. zmianę zasad rozliczeń opłat za wirtualny dostęp do wielu usług streamingowych oraz zwolnienie podmiotowe w VAT dla małych przedsiębiorców w innych krajach UE niż ten, w którym mają oni siedzibę działalności gospodarczej.

Obecnie ustawa o VAT daje możliwość stosowania zwolnienia podmiotowego podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł. Jednocześnie ustawa o VAT nie daje takiej możliwości w sytuacji, gdy podatnik nie posiada w danym kraju członkowskim siedziby działalności gospodarczej – wtedy zobowiązany jest do rozliczenia VAT od pierwszej sprzedaży dokonanej na terytorium tego kraju.

Projekt zakłada, że mali przedsiębiorcy będą mogli skorzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli ich roczny obrót nie przekroczy progu w tym kraju, w którym VAT jest należy, przy czym zwolnienie to nie będzie mogło przekroczyć 85 tys. euro – lub równowartości tej kwoty w walucie danego kraju.

Projekt zakłada również wprowadzenie nowych zasad określania miejsca świadczenia usług

Projektowana nowelizacja  ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.