Wynagrodzenie wypłacone dalszemu podwykonawcy także kosztem - wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1885/19.

Podatnik-skarżąca świadczy usługi budowlane oraz prowadzi działalność (realizuje projekty, inwestycje budowlane), w ramach której zatrudnia również podwykonawców, którzy są odpowiedzialni za realizację całości lub części prac w ramach inwestycji. Podwykonawcy, w ramach realizacji swojego zakresu prac, podzlecają wykonanie całości lub części tych prac podmiotom trzecim. Zgodnie z art. 647(1) § 1 oraz § 5 KC, skarżąca oraz podwykonawcy są odpowiedzialni solidarnie za zapłatę wynagrodzenia należnego dalszym podwykonawcom z tytułu wykonanych przez nich robót budowlanych.

Podatnik wystąpił o wydanie indywidualnej interpretacji w przedmiocie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wynagrodzenia wypłaconego przez niego dalszym podwykonawcom w ramach ww. solidarnej odpowiedzialności. Podkreślił, że nie uzyskał dotychczas od podwykonawcy zwrotu wynagrodzenia wypłaconego do dalszego podwykonawcy. W jego ocenie, taki wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT, gdyż ma on bezpośredni wpływ na jego wynik finansowy, nie różni się niczym od pozostałych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, ponoszonych w celu uzyskania, zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów.

Z takim stanowiskiem nie zgodził się Dyrektor KIS twierdząc, że podatnika nie łączy z dalszym podwykonawcą żadna umowa, a zaliczenie ww. wydatku do kosztów dwukrotnie obciąży budżet państwa tymi sami kosztami – najpierw przy wypłacie wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy podatnika, a następnie przy zapłacie na rzecz kolejnego podwykonawcy.

Sądy obu instancji przyznały rację podatnikowi. Wskazały, że obowiązek zapłaty wynagrodzenia przez podatnika wynika z przepisów prawa i jest niezależny od jego woli, nawet w sytuacji wcześniejszej zapłaty wynagrodzenia na rzecz jego podwykonawcy. Brak zapłaty może skutkować zaprzestaniem wykonywania prac przez dalszego podwykonawcę oraz powiększeniem zobowiązania o ustawowe odsetki za opóźnienie. Działanie skarżącego uznać należy za racjonalne, zabezpieczające źródła przychodu oraz stanowiące koszt jego uzyskania z art. 15 ust. 1 uCIT.

Koszty paliwa w ryczałcie za korzystanie ze służbowego auta - wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 2012/19.

Wyrok NSA dotyczy sporu pomiędzy organami podatkowymi a przedsiębiorcą, co do możliwości zakwalifikowania kosztów paliwa do zryczałtowanej kwoty przychodu z tytułu korzystania przez pracownika z samochodu służbowego do celów prywatnych – zgodnie z art. 12 ust. 2a uPIT.

Pracodawca, na podstawie umowy i protokołu zdawczo-odbiorczego, powierzył swojemu pracownikowi samochód służbowy, który był wykorzystywany przez niego również do celów prywatnych. W wyniku powyższego powziął on wątpliwości czy kwota przychodu – ryczałtu wymieniona w art. 12 ust. 2a uPIT – obejmuje również koszt paliwa do pojazdu zużywanego przez pracownika do jazd prywatnych. W jego ocenie, taki wydatek nie powoduje konieczności naliczania dodatkowego (wykraczającego poza ryczałt) przychodu u pracownika. Odrębnego zdania był Dyrektor KIS w wydanej interpretacji indywidualnej, twierdząc, iż ryczałt ten obejmuje wyłącznie możliwość bezpłatnego wykorzystania przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych, a nie wszystkie koszty związane z jego eksploatacją.

Sądy administracyjne podzieliły stanowisko przedsiębiorcy. W ocenie WSA w Bydgoszczy świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu, ale zapewnienie możliwości jego prawidłowego używania, a z tym wiążą się koszty eksploatacji (w tym koszty paliwa). Brak jest więc podstaw do przyjęcia, iż wydatki na paliwo uznać należy za odrębne świadczenie uzyskiwane przez pracownika. NSA w całości podzielił powyższą argumentację. Wskazał, że niezasadne jest dokonywanie przez organ podatkowy rozróżnienia pomiędzy wykorzystywaniem a eksploatacją pojazdu, gdyż prowadzi to do absurdalnej wykładni przepisu i przyjęcia, że można wykorzystywać pojazd bez jego eksploatacji.

Członek zarządu odpowiada również za sankcyjny VAT - wyrok NSA z dnia 5 maja 2022 r., sygn. akt III FSK 387/21.

W wyniku kontroli spółki organ podatkowy ustalił, że spółka wystawiła i wprowadziła do obrotu tzw. fikcyjne faktury, co skutkowało obowiązkiem odprowadzenia podatku VAT na podstawie art. 108 ust. 1 uVAT, czego spółka nie uczyniła. Na podstawie art. 116 § 1 OrdPU organ podatkowy wydał decyzję odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki. Z decyzją tą nie zgodził się zainteresowany, argumentując, że odpowiedzialność osób trzecich za zaległości podatkowe spółki nie może obejmować tzw. sankcyjnego VAT. Wskazał, że nie można tu mówić o podatku, którego niezapłacenie kreuje zaległość podatkową.

Ze stanowiskiem tym nie zgodziły się organy podatkowe, a także sądy administracyjne. WSA w Warszawie uznał, że skarżący pełnił funkcję prezesa zarządu spółki w okresie upływu terminów płatności zobowiązań podatkowych w podatku VAT, które uległy przekształceniu w zaległości. Egzekucja tych zaległości prowadzona wobec spółki stała się bezskuteczna, stąd zasadne było wszczęcie postępowania wobec członka zarządu. Sąd uznał również, że należność z art. 108 ust. 1 uVAT ma wszystkie cechy podatku.

NSA w całości podzielił argumentację i stanowisko sądu I instancji. Wskazał, że sporny podatek VAT nie ma charakteru sankcji administracyjnej. Zapłata jego wynika wprost z uVAT, która kreuje samoistny sposób powstania obowiązku podatkowego, a zobowiązanie do zapłaty VAT w związku z wystawieniem tzw. fikcyjnej faktury powstaje z mocy prawa. Tym samym skarżący ponosi odpowiedzialność także za zaległości podatkowe spółki powstałe na podstawie art. 108 ust. 1 uVAT.

Dodatkowe usługi nie zawsze łącznie z leasingiem - wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2022 r., sygn. akt I FSK 2384/18.

Rozpatrywana przez NSA sprawa dotyczyła banku, który zawierał z klientami umowy leasingu finansowego środków transportu. Na gruncie uVAT podatnik traktował wydanie przedmiotu leasingu jako dostawę towaru, a jako podstawę opodatkowania VAT wykazywał całą kwotę należną z umowy, tj. część kapitałową i finansową (odsetkową). W trakcie trwania umowy bank realizował dodatkowe czynności związane z przedmiotem leasingu, nie związane z dostawą towarów, lecz z jego utrzymaniem, używaniem i bieżącą obsługą (m.in. opłaty za rejestrację pojazdu, ubezpieczenie, wezwania, monity). W ocenie podatnika ww. świadczenia (opłaty) powinny być opodatkowane VAT odrębnie od samej dostawy, a więc leasingu towaru i nie powinny być uwzględniane w fakturze dokumentującej tę dostawę.

Z takim podejściem nie zgodził się Dyrektor KIS oraz następnie WSA w Warszawie, wskazując, że czynności dodatkowe, za które są pobierane opłaty, są bezpośrednio związane ze świadczeniem leasingu (jego przedmiotem) i stanowią element kompleksowej usługi. W konsekwencji ich wartość powinna być włączona do podstawy opodatkowania z tytułu umowy leasingu i rozliczona do celów VAT w ramach dostawy towaru stanowiącego jego przedmiot.

NSA był innego zdania. Uznał, że dodatkowe świadczenia wykonywane przez bank w trakcie umowy nie wchodzą do podstawy opodatkowania czynności podstawowej, a wykonanie umowy leasingu było dostawą towaru, a nie usługą leasingu. Wyraził również pogląd, iż aby uwzględnić wartość dodatkowych świadczeń w podstawie opodatkowania z tytułu leasingu finansowego, koniecznym jest, aby wysokość ta była znana na moment określenia podstawy opodatkowania, co jest niemożliwe w okolicznościach sprawy. Odmienne stanowisko rodzić będzie po stronie podatnika konieczności korygowania wystawionych faktur VAT w przyszłości.

Kwestie związane z obowiązkiem informowania o schemacie podatkowym (MDR) mogą być przedmiotem indywidualnej interpretacji podatkowej - wyrok NSA z dnia 16 lutego 2022 r., sygn. akt III FSK 4150/21.

Wyrok NSA dotyczy sporu pomiędzy podatnikiem a Dyrektorem KIS w przedmiocie przesłanek do wydania interpretacji podatkowej w zakresie obowiązków informowania o schemacie podatkowym (MDR).

Podatnik jest bezpośrednio i pośrednio udziałowcem w spółkach zarejestrowanych i mających siedzibę za granicą. Dokonywał i będzie dokonywać czynności mogących mieć charakter uzgodnień z tymi podmiotami oraz przynoszących określone korzyści podatkowe. Podatnik powziął wątpliwości, co do wystąpienia szczególnej cechy rozpoznawczej, która zobowiązywałaby do raportowania schematu podatkowego (MDR), a polegającej na występowaniu nieprzejrzystej struktury własności prawnej oraz trudnościom w ustaleniu rzeczywistego beneficjenta czynności. Podatnik złożył wniosek o wydanie interpretacji podatkowej w powyższym zakresie.

Dyrektor KIS odmówił udzielenia interpretacji twierdząc, że zadane pytanie dotyczące obowiązków w zakresie raportowania MDR wykracza poza procedurę regulującą wydawanie interpretacji indywidualnych, tj. nie dotyczy bezpośrednio kwestii związanych z powstaniem obowiązku podatkowego, jak również nie ma wpływu na wysokość zobowiązania podatkowego – art. 86a OrdPU. WSA w Szczecinie oddalił skargę podatnika.

NSA uchylił wyrok WSA. Wskazał, że przedmiotem indywidualnej interpretacji podatkowej mogą i powinny być wszystkie przepisy, które wpływają na sferę praw i obowiązków podatkowych, w tym przepisy dotyczące raportowania MDR, tym bardziej, że wniosek podatnika dotyczy nałożonych przez ustawodawcę obowiązków zagrożonych sankcją karną skarbową (art. 80f KKS). W przypadku zaś uznania przez organ, że złożony wniosek o interpretację nie jest precyzyjny, powinien on wezwać do jego uzupełnienia, a nie wydawać postanowienia o odmowie udzielenia interpretacji.

Kolejna podwyżka odsetek za zaległości podatkowe.

W związku z kolejną podwyżką stóp procentowanych przez Radę Polityki Pieniężnej, od dnia 6 maja 2022 r. wzrostowi uległa stawka odsetek od zaległości podatkowych.

Zgodnie z art. 56 § 1 OrdPU, stawka odsetek od zaległości podatkowych wynosi 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o NBP, powiększona o 2 %. Stawka ta nie może być jednak niższa niż 8 %.

Obecnie stawka odsetek od zaległości podatkowych wynosi więc 13,5 %.

Koniec stanu epidemii – zmiany w przepisach podatkowych.

Po odwołaniu z dniem 16 maja 2022 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 zmianie ulegnie również część przepisów podatkowych. Po tej dacie obowiązywać będzie stan zagrożenia epidemicznego w kraju, co wiązać się będzie z dalszym obowiązywaniem części Covidowych przepisów podatkowych. Utrzymany zostanie m.in. dalszy brak obowiązku raportowania schematów podatkowych (MDR) oraz okres sześciu miesięcy na wydanie interpretacji podatkowych przez Dyrektora KIS.

Najważniejsze zmiany:

• z dniem 1 czerwca 2022 r. przestanie obowiązywania zwolnienia z podatku od przychodów z budynków, które były przedmiotem wynajmu, wydzierżawienia lub oddania do używania na podstawie innej umowy o podobnym charakterze (zmiana dotyczy właścicieli nieruchomości komercyjnych o wartości co najmniej 10 mln zł);
• z dniem 1 czerwca 2022 r. przestanie obowiązywać ulga dla podatników płacących 5-proc. CIT od dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP) wykorzystywanych do przeciwdziałania COVID-19. Ulga na czas epidemii polegała na tym, że 5-proc. stawkę można było stosować już przy zaliczkach na podatek. Po zmianach ww. stawkę uwzględnią dopiero przy rozliczeniu rocznym;
• do końca maja 2022 r. Można skorzystać z jednorazowej amortyzacji środków trwałych służących do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19;
• do końca maja 2022 r. Można odliczyć darowizny przekazane na cele związane z COVID-19 określonym instytucjom i organizacjom pożytku publicznego (zgodnie z uPIT i uCIT);
• do końca roku 2022 nadal będą obowiązywać wyłączenia przepisów o uldze na złe długi w uPIT i uCIT;
• do końca roku 2022 nadal będzie obowiązywać wyższy limit zwolnienia dla zapomóg wypłaconych z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji (w wysokości 3 tys. zł) oraz limit zwolnienia dla zapomóg dotyczących indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci (w wysokości 10 tys. zł);
• nowe brzmienie 138t ustawy o podatku akcyzowym zakładające konieczność prowadzenia przez podmioty sprzedające na terytorium kraju wyroby zawierające w składzie alkohol etylowy o określonej procentowo objętości i skażeniu, rejestru podmiotów odbierających te wyroby przy zakupie określonej ilości.